Makat bölgesinde meydana gelen bir çok rahatsızlık söz konusudur ve insanlar bu hastalıkların neden ve ne gibi sebeplerle ortaya çıktığını bilmedikleri için maalesef önlem almak adına herhangi bir girişimde bulunmazlar. Oysa ki çoğu makat hastalığı dikkat edildiği taktirde hiç bir zaman maruz kalmayacağımız ve kendimizi koruyabileceğimiz türdeki rahatsızlıklardır. En çok karşılaşılan makat hastalıklarını siz değerli ziyaretçilerimiz için ele alacağız.
Hemoroid (Basur)
Dünya üzerinde en sık karşılaşılan makat hastalığı olan hemoroid, ülkemizde basur olarak tabir edilmektedir. Kadın, erkek ayırt etmeksizin herkeste olabilen bu rahatsızlığın ortaya çıkmasında rol oynayan en büyük sebep ise kabızlıktır. Kabızlık problemi olan kişinin dışkılama esnasında ıkınmasıyla anüs içerisinde yer alan toplardamarlar basınca maruz kalarak şişer ve meme olarak tabir edilen yapı meydana gelir. Basur hastalığı iç ve dış olmak üzere iki şekilde oluşabilir. Toplumda çoğunlukla karşılaşılan basur tipi iç basurdur. Anüsün içinden çıkan bu meme özellikle dışkılama sonrasında el yordamıyla rahatlıkla hissedilebilir. İç basur da kendi içinde 4 evreye ayrılmaktadır.
Şişlik, ağrı ve kaşıntı gibi şikayetlerin ortaya çıkmasına neden olur. İç basur 4 evreye ayrılır demiştik. Bunlar 1. 2. 3. ve 4. evre olarak isimlendirilir. Başlangıç aşamasında ki evre 1. evredir ve hasta tarafından el ile hissedilemez. 2. evrede ise oluşan meme dışkılama esnasında dışarı çıkarak dışkılama sonunda kendiliğinden içeri girmektedir. 3. evrede meme el ile ittirildiğinde içeri girer. 4. evrede ise sürekli dışarıda durur ve hastaların asıl zorluk yaşadığı bu evredir.
Ameliyatsız yöntemlerle tedavisi mümkündür. Ortalama 15 dakika kadar kısa bir sürede basur tedavisi olarak işinize, gücünüze ara vermeden hayatınızı devam ettirebilirsiniz. Ameliyatsız yöntemlerle yapılan basur tedavisi herhangi bir istirahate, pansumana ya da benzer dezavantajlara maruz bırakmamaktadır.
Anal Fissür (Makat Çatlağı)
Hemoroid kadar meşhur olamamışsa da sıklıkla karşılaşılan bir makat hastalığıdır ve çoğunlukla yaşattığı şikayetlerden dolayı basur sanılabilir. Kabızlığın sebep olduğu sert dışkılama doğrultusunda anüs kenarında küçük bir çiziğin meydana gelmesiyle ortaya çıkan bu rahatsızlıkta acı ve ağrı büyük oranda hissedilir. Özellikle tuvalet ihtiyacı sonrasında hissedilen acı kişiyi ciddi manada olumsuz etkilemektedir.
Acı, ağrı ve kaşıntı gibi şikayetlere sebebiyet veren anal fissür hastalığı çoğu zaman başlangıç aşamasında farkedilirse kremlerle tedavi edilebilir. Eğer bu yolla geçmiyorsa en avantajlı tedavi yöntemi botulinum enjeksiyonudur. Kasılan kaslar botulinum enjeksiyonu enjekte edilerek gevşetilir ve bu doğrultuda tedavi sağlanmış olur. Botulinum enjeksiyonu tedavisi herhangi bir istirahat, ilaç kullanımı ya da benzeri dezavantajlara maruz bırakmadan hayatınıza ara vermeden devam edebilmenize olanak tanımaktadır.
Anal Hematom (Makatta Pıhtı Toplanması)
Makat bölgesinde ortaya çıkan bir diğer vakıa ise anal hematom problemidir. Kabızlık ve ıkınma ile beraber anüste yer alan damarlardan biri çatlayarak meydana gelen kanama cilt altına birikir ve bir süre sonra burada pıhtılaşma söz konusu olur. Bu durum tıpta anal hematom olarak edilirken Türkçesi makatta pıhtı toplanmasıdır.
Meydana gelen şişlik mercimek tanesi kadar olabildiği gibi daha büyük boyutlarda da görülebilir. Şişlik ve ağrı gibi şikayetleri olan bu sorun tedavi edildiği anda geçer ve kişi rahatlama hisseder. Tedavisi 1 dakika kadar kısa sürede yapılabilmektedir.
Anal Fistül
Makat kanalı ile cilt arasında normalde olmaması gereken bir tünelin oluşmasına anal fistül ismi verilmektedir. Anal fistül hastalığı perianal fistül, makat fistülü, anorektal fistül gibi isimlerle de tabir edilmektedir. Ağrı, pis koku, kanlı ya da iltihaplı akıntı ve kaşıntı gibi belirtileri söz konusudur.
Tedavisi ameliyatla ya da lazerle ameliyatsız şekilde yapılabilir. Fistül vakıalarının tedavisi çok fazla ilerlemeden yapılmalıdır.
Anal Dermatit (Mayasıl)
Anal dermatit makat bölgesinde sıkça görülen mayasıl problemidir. Aynı zamanda anal egzama olarak da isimlendirilebilir. Dar kıyafet seçimi, yetersiz ya da aşırı hijyen, bazı gıdaların sıkça tüketilmesi gibi durumlardan dolayı ortaya çıkmaktadır. Meydana gelen kaşıntı anüs çevresinde görülür. Aşırı kaşımalarda tahriş olan ciltte kanama görülebilir.
Kaşıntının geçmesi için öncelikle kaşıntının sebebi tespit edilmelidir. Örneğin dar giyim tarzı tercih eden biriyseniz öncelikle özellikle yaz aylarında daha bol ve rahat kıyafetler tercih etmelisiniz. Aynı zamanda iç çamaşırınız da temiz olması gerektiği gibi dar olmamalı ve pamuktan imal edilen tarzda olmalıdır. Bunun dışında son zamanlarda yediğiniz gıdalardan şüphelendiğiniz var ise bir süre tüketmemelisiniz. Bu doğrultuda kaşıntı sebebi yediğiniz bir şey mi değil mi anlayabilirsiniz. en önemli konu ise temizliktir.
Bazı insanlar makat temizliğini aşırıya kaçırarak mukozaya (koruyucu tabaka) zarar vermekte ve anal dermatit oluşumuna yol açmaktadır. Bazı insanlar ise hijyene hiç önem vermedikleri için kaşıntı oluşabilir. Makat temizliği sadece duru su ile fazla aşırıya kaçmadan temizlenmelidir.
Makatta görülen rahatsızlıkların bir çoğunun tamamen kabızlık ve ıkınma doğrultusunda ortaya çıktığını görmüş olduk. Aslında bu iki önemli faktöre dikkat edildiğinde makat hastalıklarından büyük oranda korunabilir. Makat hastalıkları için proktoloji konusunda uzman genel cerrahi uzmanlarına başvurabilir muayene ve tedavi olabilirsiniz.